Giới từ 向

GioiTuHuong

Giới từ 向

Giới từ là một hư từ, đặt trước danh từ, đại từ để giới thiệu danh từ, đại từ hoặc ngữ (từ tổ) cho động từ của nó (介 giới có nghĩa là đặt ở giữa).

Giới từ không thể dùng độc lập mà phải kết hợp với những từ ngữ khác thành những ngữ giới-tân (giới-tân từ tổ) mới có thể làm trạng ngữ hoặc bổ ngữ cho câu. Cho nên thành phần ngữ pháp của nó thuộc về từ tổ giới-tân.

Riêng về chữ 向, trong ngữ lục thường sử dụng có nhiều ý nghĩa.

僧問:向上宗乘,乞師不吝。Tăng Vấn: hướng thượng tông thừa, khất sư bất san [Huệ Nhật Văn Nhã]

Xem câu này, sẽ thấy chữ hướng thượng, nếu là “hướng lên”, thì Không rõ ý câu. Nên tự điển sắp vào dụng ngữ nhà thiền với ý: Hướng đến chỗ rốt ráo của tông thừa (tông thừa là thiền)

 

Đặc điểm cơ bản phân biệt giữa giới từ và động từ

* Động từ có thể dùng độc lập.

上堂:寒便向火,熱即搖扇。 Thượng đường: Hàn tiện hướng hỏa, nhiệt tức dao phiến. [Chiêu Giác Thuần Bạch]

便 (Phó) Liền, ngay, lập tức.

向 (Động) Ngoảnh về, quay về, ngả theo. 

Như vậy, câu có thể hiểu là: Lạnh liền hướng đến lửa, nóng liền phe phẩy quạt

 

* Giới từ thuần túy không thể dùng độc lập (nghĩa là trong câu cần có động từ khác).

Giới từ , đem tân ngữ lên trước động từ.

師曰:待吾滅後,即向汝說。Đãi ngô diệt hậu, tức hướng nhữ thuyết  [Kính Sơn Đạo Khâm]

Giới từ đem tân ngữ lên trước động từ . Câu sẽ hiểu là: Sư bảo: Chờ sau khi ta mất, thì nói cho ông.

我只向伊道是泥瓦合成。Ngã chỉ hướng y đạo thị nê ngõa hợp thành  [phá táo đọa]

Ta chỉ nói với ông ta là ngói gạch hợp thành.

Thường chúng ta hay dịch: Ta chỉ hướng y nói…

師曰:向阿誰說即得。Sư bảo: Hướng a thùy thuyết tức đắc [Đam Nguyên Ứng Chân]

Sư bảo: Nói với ai thì được.

 

Trong ngữ lục sử dụng rất nhiều trường hợp này. Chúng ta lưu ý khi dịch.

Ngoài ra chữ  còn nhiều ý khác,

師曰:向來有人恁麼會.老僧不肯伊。Sư viết: Hướng lai hữu nhân nhẫm ma hội, lão tăng bất khẳng y. [Song Phong Cánh Khâm]

(Phó) Xưa nay, trước đây, lúc đầu. 

向來 = Từ trước đến nay.

Sư bảo: Trước nay có người hiểu như thế, lão tăng chẳng chấp nhận y.

*

Nếu gặp những trường hợp đắn đo suy nghĩ, có thể tra thêm Tự Điển Thiền Tông của Thầy Thông Thiền.



*Ấn bản 2011, các bạn có thể tải về.

https://thuvienhoasen.org/images/file/f1DUk51G0QgQAN5p/tu-dien-thien-tong-han-viet.pdf

 

*Nếu ấn bản 2019, Tự Điển Thiền Tông Tân Biên  thì chưa đưa lên mạng, chỉ thấy tại các nhà phát hành.

TDTTTB 1 (1) TDTTTB 1 (2)


< Trở về mục lục

Trả lời

Thư điện tử của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *